DEHB Bir Bozukluktur.
DEHB bebeklik döneminde başlayan ve yaşam boyu devam edebilen bir bozukluktur. Bu tanıyı alan kişilerin büyük çoğunluğunda ergenlikte de belirtiler devam eder. Erişkinlikte de bu tanı alınabilir. Temel belirtiler aynı olmakla birlikte her yaşta farklı bir görünümü vardır. Bozukluğun tanısında üç temel belirti esas alınır.
- Dikkat eksikliği
- Aşırı hareketlilik
- Dürtüsellik (Aşırı tepki verme, sonuçlarını düşünmeden harekete geçme ve dürtülerini kontrol edememek)
Yaş İlerledikçe Başka Sorunlar Çıkabilir.
İlerleyen yaşla birlikte; Özellikle, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileri zaman içinde azalır. Dikkat eksikliği yaşam boyu devam edebilir. Bunların yanı sıra yaş ilerledikçe başka sorunlar eşlik etmeye başlar.Bu belirtiler, davranış bozukluklarına, evde ve okulda uyum güçlüklerine, öğrenme bozukluklarına yol açabilir ve kişinin yaşamını olumsuz yönde etkiler.
Özgürlük En Üst Safhadadır.
Ergenlik döneminde, akademik ve sosyal beklentilerin artması, sorunları daha karmaşık hale getirebilir. Bu dönemde, benlik saygısı hassas bir noktadadır. Bağımsızlık ve özgürlük duygusu en üst safhadadır. Bu dönemde cinselliğe olan ilgi artar ve sigara, alkol ve madde bağımlılığı ciddi risktir. Bu dönemde gençlerin çoğunda dağınıklık, okulla ve derslerle fazla ilgilenmeme, akademik başarıda düşme ve çevreyle ilişkilerde sorunlar yaşanır. Ancak, bu dönem DEHB bulgusu taşıyan ergen için dahada önemlidir.
Ergenlik döneminde DEHB belirtileri;
- Aşırı hareketlilikte kısmen azalma olurken, kıpır kıpır hareketler devam eder.
- Akademik başarı daha ciddi düzeyde sorun olmaya başlar.
- Ders dinleyememe, derste uykulu bir hal, kalem çevirme veya resim yapma gibi dikkat çekici davranışlarda artış.
- Uzun süreli dikkat gerektiren işlerden kaçınma.
- Ders çalışmama ve ödev yapmama.
- Öğretmenlerle ilişkilerde sorunlar, karşılık verme, patavatsızlık, ilgisiz bir öğrenci gibi davranışlar.
- Aile ve arkadaş ilişkilerinde sorunlar
- Benlik saygısında azalma, deprasyon.
- Duygu-durumda değişkenlik, aniden öfkelenme yada neşelenme.
- Yasal sorunlara neden olabilecek, riskli ve tehlikeli davranışlar.
Tedavi edilen DEHB'de risk, bozukluğu olmayanlarla aynıdır. İlaç ve davranışsal metodlarla tedavisi mümkün olup erken tanı ve tedavi ile erişkin dönemde madde bağımlılığı engellenebilmektedir.
